Serat Mardi Kawi

P U R W A K A


Wiyosanipun nitik gêndêring swara ingkang kêrêp kawahya wontên ing Pustaka Kawi. Têtéla têrang bilih bangsa Jawi ing samangké sami ngakéni bilih bangsa punika botên kénging nilar dhatêng ajênging basa. Sami ngrumosi bilih ngajêngakên basa kasusastranipun piyambak, punika ugi dados sarana ingkang prêmati kanggé anggayuh dhatêng luhuring bangsanipun. Ingkang suwau para anèm sami kasêngsêm dhatêng basa ngamanca. Ngantos sami nyingkir mêngkêrakên basanipun piyambak. Malah sawênèh ngrèmèhakên suthik giginêman mawi Basa Jawi. Basané luluhiripun, nanging kados sampun kêrsanipun Ingkang Karya Gêsang. Raos miwah rumaos mêkatên wau saya suda. Para anèm mbotên sami kasupèn anggugulang basanipun. Sami kapéngin sagêda Basa Jawi inggih dados basa ing donya ingkang ingaosan.

Saking rumaos kula tiyang ingkang badhé ngudi kasusastran Jawi.  Botên kènging botên ugi kêdah nyumêrêpi Basa Jawi ingkang sampun sêpuh-sêpuh, inggih punika BASA KAWI. Jêr ing jaman mangké taksih kathah ingkang kêrêp kêrambah wontên ing sêrat-sêrat waosan. Sarta sampun rêkaos, yénta cêkaking Basa Kawi tumtraping kasusastran Kawi. Mênggah amripating sêsêngkang mêkatên minangka panunggulipun.

Ngémuti ingkang mêkatên wau, saya sangêt miwah sêkunging manah kula nêdya damêlular-ular sakêdhik. Kèngingnga kanggé sarana anggayuh Kasusastran ingkang adhêdhasar sêsêrêpan.  Kalampahan sagêd mbabar Sêrat “Mardi Kawi” punika. Sêrat punika kadhapuk pasinaonan, pramila angêwrat tigang pérangan:

1.   WYAKARANA KAWI
2.   WAOSAN KAWI DALAH KATÊRANGANIPUN, TUWIN
3.   KAWI JARWA

Mênggah ingkang kula anggé dadamêl nerangakên sêratpunika sêrat-sêrat:
- Kawi Studiën, yasanipun ingkang minulya Dr. H. Kern :Verspeide Geschriften VIII – IX, ugi yasanipun Dr. Kern.
- Pusaka Warti Kawi, ingkang kaasta ing panjênênganipun ingkang minulya : R. Ng. Dr. Purbacaraka.
- Kawi –Balineesch – Nederlandsch Woordenbook, yasanipun paduka Tunan Dr. H. N. van derTurk.
- Oudjavaansch– Nederlandsh Woordenlijst, yasanipun paduka Tuan Dr. H. H. Yuynbill tuwin Sêrat Kawi sanèsipun ingkang kula manah 
  prêlu.

Kula ngakêni ugi bilih sêrat punika taksih kathahruwêt cèwètipun, punapa dédé galap gangsulipun. Punika mugi ngêguna ing pamêngku. Jêr èsthining manah namung nêdya damêl ular-ular. Kénging kanggé pancadan.

Kula sagêd nyanyadhong sihing para kawogan miwah para ahli basa. Karsa aparing pitêdah yen wontên sêling sêsêrêpan.

Ngayogyakarta 1929                             Nuwun
                                                               W.J.S. Purwadarminta